lechowski / 21.01.2023

Epoki ''drewniane'' w historii meblarstwa wg rodzaju używanego drewna

Jednym z kryteriów podziału w historii meblarstwa jest dominujący rodzaj używanego w różnych epokach drewna. Gatunek drewna, jego pochodzenie, kolor, usłojenie, faktura, połysk, twardość, podatność na obróbkę to czynniki wpływające na wygląd mebla, ale wiele mówiące również o estetycznych preferencjach epoki, a także o samej epoce, dostępności materiałów na rynkach miejscowych, zasięgu handlu morskiego i możliwościach importowania gatunków drewna egzotycznego.

 
 
 
 

HEBAN i EBENIŚCI

W XVII wieku najwyższej jakości meble produkowano w Antwerpii, a wielu najlepszych meblarzy paryskich pochodziło z Niderlandów. Stąd również wywodzili się meblarze sprowadzeni do Anglii w epoce Williama & Mary. Producenci mebli dzielili się wg ścisłych zasad cechowych. Zwykli stolarze wytwarzali tanie meble z miejscowych gatunków drewna, elita natomiast produkowała wymagające najwyższych kwalifikacji meble pokrywane fornirami z drewna egzotycznego. W połowie XVII wieku jednym z najcenniejszych gatunków był heban i od niego powstała nazwa "ebenistów", czyli meblarzy produkujących meble pokrywane cienkimi fornirami.

Heban ma głeboki, czarny kolor, jest twardy, ciężki, odporny i bardzo drogi (jako substytutu używa się barwionej gruszy). Pochodzi z Afryki, ale jego odmiany w odcieniu brązowym rosną również na Mauritiusie i Ceylonie. Heban jest jedynym gatunkiem drewna cięższego od wody, a dzięki wyjątkowej zwartości można z niego produkować forniry o grubości poniżej 0,1 mm (oczywiście we współczesnych technologiach obróbki).

 

EPOKI I GATUNKI DREWNA

EPOKA GATUNKI DREWNA
Gotyk, Renesans,
Style kolonialne XVII w.
Podstawowe: dąb; klon lub orzesznik na części toczone,
Uzupełniające: sosna, jesion, klon, orzesznik
Barok
William and Mary 1690-1725
Podstawowe: orzech lub klon.
Uzupełniające: sosna lub others.
Queen Anne 1725-1750 Podstawowe: orzech; also klon, wiśnia, lub, later, mahoń
Uzupełniające klon, sosna, jesion, cedar, buk, tulipanowiec
Rokoko
Chippendale 1750-1780
Podstawowe: mahoń; czasami orzech, klon, lub wiśnia
Uzupełniające: klon, sosna, jesion, cedar, buk, tulipanowiec
Klasycyzm
Federal 1780-1820
Podstawowe: mahoń; satynowiec lub inne kontrastowe forniry
Uzupełniające: sosna
Empire 1815-1840 Podstawowe: palisander lub mahoń, klon, sosna, brzoza i inne gatunki miejscowe 
Uzupełniające: sosna jako standard
Country/Shaker 1690-1900 sosna, klon lub miejscowe drzewa owocowe
Windsor 1730-1830 sosna, klon, orzesznik, jesion, brzoza
Gothic Revival 1840-1880 orzech, także mahoń, palisander, wiśnia lub dąb
Rococo Revival 1840-70 mahoń lub palisander; także orzech na meble tańsze
Renaissance Revival 1850-1880 orzech; także jesion lub sosna na meble tańsze
Eastlake 1870-1890 dąb, orzech, wiśnia lub klon
Colonial Revival 1890-1925 dąb lub mahoń i orzech
Art Nouveau 1895-1910 dąb do produkcji masowej; mahoń, palisander, klon dla mebli jednostkowych
Mission/Arts&Crafts 1900-1925 dąb
Art Deco 1925-1945 sosna lub klon; w meblach droższych mahoń, orzech i gatunki egzotyczne. Materiały uzupełniające: metal i szkło.